Wezwanie do Uzupełnień i Poprawek w Nowym Pzp: Kluczowe Zmiany i Orzecznictwo KIO

Wstęp: Dynamiczne Zmiany w Prawie Zamówień Publicznych

Nowe Prawo Zamówień Publicznych (Pzp) z 2019 r. zrewolucjonizowało proces kwalifikacji wykonawców, wprowadzając kluczowe regulacje dotyczące oświadczeń i dokumentów. Artykuły 125 Pzp (oświadczenie wstępne – JEDZ) i 128 Pzp (wezwanie do uzupełnień/poprawek) są fundamentem uczciwej konkurencji i minimalizacji odrzuceń ofert z przyczyn formalnych. Ten artykuł analizuje ich aktualne zastosowanie, uwzględniając najnowsze orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej (KIO), które precyzuje praktyczne aspekty tych przepisów.

Oświadczenie Wstępne (JEDZ) – Podstawa Kwalifikacji Wykonawcy (Art. 125 Pzp)

JEDZ, czyli Jednolity Europejski Dokument Zamówienia, to kluczowe oświadczenie wstępne, które wykonawca dołącza do oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (art. 125 ust. 1 Pzp). Pełni funkcję tymczasowego dowodu, potwierdzającego brak podstaw wykluczenia oraz spełnianie warunków udziału w postępowaniu. W zamówieniach unijnych ma formę standardowego JEDZ, w krajowych – mniej sformalizowaną. Jego brak skutkuje odrzuceniem oferty. W przypadku konsorcjum, każdy z wykonawców składa własny JEDZ, wskazując zakres spełnianych warunków.

Wezwanie do Uzupełnień i Poprawek – Obowiązek Zamawiającego (Art. 128 ust. 1 Pzp)

Art. 128 ust. 1 Pzp nakłada na zamawiającego obowiązek wezwania wykonawcy do złożenia, poprawienia lub uzupełnienia JEDZ, podmiotowych środków dowodowych lub innych dokumentów, jeśli są niezłożone, niekompletne lub zawierają błędy. Celem jest uniknięcie odrzucania ofert z przyczyn formalnych. Zamawiający wyznacza "odpowiedni termin" na uzupełnienie. Uzupełniane dokumenty muszą być aktualne na dzień ich złożenia.

Granice "Drugiej Szansy" – Orzecznictwo KIO

KIO podkreśla, że wezwanie z art. 128 ust. 1 Pzp może być dokonane tylko jednokrotnie dla tego samego braku. Kluczowe jest rozróżnienie:

• Błędy/niekompletność: Podlegają wezwaniu z art. 128 ust. 1 Pzp. Niezłożenie poprawionych dokumentów skutkuje odrzuceniem oferty.

• Nieprawdziwe informacje: Nie są błędem ani niekompletnością. Ich złożenie nie uprawnia do wezwania z art. 128 ust. 1 Pzp i powinno skutkować wykluczeniem wykonawcy, gdyż jest próbą wprowadzenia w błąd.

Ważne jest też odróżnienie wezwania do uzupełnień (art. 128 ust. 1 Pzp – obowiązek zamawiającego) od wezwania do wyjaśnień (art. 128 ust. 4 Pzp – uprawnienie zamawiającego). Niezłożenie wyjaśnień nie prowadzi automatycznie do odrzucenia oferty. Wezwanie z art. 128 ust. 1 Pzp nie może służyć potwierdzeniu spełniania kryteriów selekcji ani dotyczyć błędów w wadium czy formularzu ofertowym.

Praktyczne Wskazówki dla Wykonawców i Zamawiających

• Dla wykonawców: Staranność (dokładna weryfikacja przed złożeniem), Szybka reakcja (precyzyjna odpowiedź na wezwanie, pamiętając o jednokrotności), Aktualność (dokumenty aktualne na dzień złożenia), Uczciwość (bezwzględne unikanie nieprawdziwych informacji).

• Dla zamawiających: Precyzja (jasne wezwania, wskazujące konkretne braki), Świadomość (rozróżnienie art. 128 ust. 1 i ust. 4 Pzp), Jednokrotność (przestrzeganie zasady jednokrotnego wezwania), Brak tolerancji dla nieprawdy (wykluczenie wykonawcy w przypadku nieprawdziwych informacji), Odpowiedni termin (realistyczne terminy na uzupełnienie).

Podsumowanie: Kluczowe Aspekty i Rekomendacje

Artykuły 125 i 128 Pzp są kluczowe dla kwalifikacji wykonawców. JEDZ usprawnia proces, a wezwanie do uzupełnień daje szansę na naprawę braków. Należy pamiętać o jednokrotności wezwania z art. 128 ust. 1 Pzp oraz o fundamentalnym rozróżnieniu między błędami a nieprawdziwymi informacjami – te drugie skutkują wykluczeniem. Istotne jest też odróżnienie wezwań do uzupełnień od wezwań do wyjaśnień. Bieżące śledzenie orzecznictwa KIO jest niezbędne dla wszystkich uczestników rynku zamówień publicznych, aby minimalizować ryzyko i zapewnić zgodność z prawem.

JEDZ to oświadczenie najważniejsze w postępowaniach powyżej progów UE. Warto pamiętać, że to dokument podlegający uzupełnieniu i wyjaśnieniu. Nie bójmy się go, chociaż jest ważny, to tylko oświadczenie.